De laatste tijd met het warme weer neemt het aantal coli en klebsiella infecties weer sterk toe. Wij worden dan ook regelmatig gebeld met problemen op dit gebied. Hoe komen deze problemen? En wat is de oplossing?
Wat zijn coli en klebsiella kiemen.
Coli en klebsiella zijn omgevingsbacteriën , deze zijn vrijwel altijd aanwezig in elke stal. Amerikaans onderzoek heeft ook aangetoond dat veel koeien coli of klebsiella kiemen in de mest heeft zitten. Ze leven dus in de darm van de koe, zonder dat de koe er ook maar iets van merkt of last van heeft. Het is dus een illusie te denken dat je deze kiemen uit de stal kunt houden. In normale omstandigheden geven deze kiemen ook geen probleem. Echter bij warm en broeierig weer kan het wel een probleem geven.
Hoe ontstaan problemen met coli en klebsiella.
Bij tempraturen boven de 20 graden is het eigenlijk al te warm voor een koe. Hoe hoger de temperatuur en zeker in combinatie met een hoge luchtvochtigheid hoe meer warmtestress en koe ervaart. In dergelijke gevallen daalt de weerstand van de koe en wordt deze gevoeliger voor infecties. Anderzijds gedijen kiemen van coli of klebsiella optimaal bij hoge temperaturen zeker in combinatie met een hoge luchtvochtigheid. Als het boxstrooisel op zo’n moment een goede voedingsbodem vormt voor deze kiemen kan het aantal kiemen in de box spectaculair hoog worden. Enkele kiemen van coli of klebsiella kan het weerstand apparaat van de koe wel aan, maar bij een hoge infectiedruk en een verminderde weerstand slaat de balans om en krijgt de koe een infectie.
Wat is de oplossing voor coli of klebsiella problemen.
Kortweg zijn er dus 2 oplossingen, dat is de weerstand van de koe verhogen of/en de infectiedruk verlagen. De weerstand van de koe verhogen bij hoge tempraturen valt niet mee. De koe vreet minder en heeft minder energie om voor een goede weerstand te zorgen. Optimale voeding met een wat hogere energiedichtheid via C18 vetzuren en wat meer mais in het rantsoen opnemen in combinatie met een pensbuffer in de vorm van een rustig werkende buffer als Calsea Powder en een optimale mineralenvoorziening kan wel wat helpen, echter blijft het effect vaak onvoldoende. In de regel zien wij meer effect in het verlagen van de infectiedruk in de stal. Het verlagen van de kiemen in de stal kan door het huidige boxstrooisel te vervangen met nieuw strooisel dat vrij is van coli en klebsiella kiemen. Echter dient het strooisel geen goede voedingsbodem te zijn voor deze kiemen. Er zijn 3 manieren om te zorgen dat het strooisel geen goede voedingsbodem is.
- De box vullen met anorganisch materiaal, of terwijl zand in de box. Dit is bij een roostervloer geen optie en ook in de andere gevallen geeft het ook veel nadelen met de verwerking van de mest en slijtage van onderdelen in de stal en melkstal.
- Zorgen dat het strooisel kurkdroog is. Coli en klebsiella hebben vocht nodig om te kunnen groeien. Als je zorgt dat er geen vocht is stopt de groei ook. In de praktijk is dit toch wel wat lastig, omdat je toch altijd wat vocht in de box krijgt door uitlekken van melk of mest en urine.
- Zorgen dat de pH in de box hoog genoeg is zodat coli en klebsiella kiemen zich niet tot moeilijker kunnen ontwikkelen.
Onze oplossing
Vaak zoeken wij de oplossing in een combinatie van een aantal van deze maatregelen. Indien een veehouder droog strooisel gebruikt wat hem naar tevredenheid bevalt zou de oplossing kunnen zijn kalk te strooien met een extra hoge pH. De vochtige plekken in de box worden dan beschermt door de hoge pH. Nadeel van deze kalk is echter dat de pH ook weer vrij snel daalt. Het is dan ook wenselijk om deze kalk dagelijks te strooien. Verder kunnen we in een persoonlijk gesprek nog aanvullende maatregelen adviseren en u de werking van onze kalk uitleggen.
Een andere oplossing zou ook kunnen zijn om een stro- kalkmix te strooien. Het voordeel van een stro- kalkmix is dat deze voor een groot deel uit anorganisch materiaal bestaat zonder dat deze nadelige effecten geeft in de mest of in de put. Ook geeft deze constant een hoge pH in de ligbox door het grote gedeelte calciumcarbonaat in dit mengsel blijft de pH hoog en door een extra toevoeging is het ons gelukt om de pH in deze mix constant te krijgen op een niveau van tussen de 10 en de 11. Dit is precies de hoogte die je nodig hebt om het coli en klebsiella lastig te maken en schrale spenen te voorkomen. In dit geval hoef je niet dagelijks kalk bij te strooien.
Verder kunnen wij nog oplossingen bieden in de weerstand van de koeien door het rantsoen eens goed te bekijken. Afhankelijk van uw huidige vetzurenpatroon in uw rantsoen en in uw melk kunnen we de juiste vetzuren toevoegen om een wat energierijker rantsoen te krijgen. Op deze manier verminder je de negatieve energiebalans wat en dat komt uiteindelijk de weerstand ook weer ten goede. Verder kunnen we pensbuffers inzetten en mineralen op maat gemaakt specifiek voor uw bedrijf.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met onze adviseur Wilco Garritsen. Tel: 06-30117602. Of bel ons algemene nummer: 0575-450862.