Minder vervuilde ligboxen en meer comfort voor de koeien, dat kan!
In de praktijk wordt vaak gezegd dat een juiste ligboxafstelling voor zowel grote koeien als kleinere koeien in één stal niet mogelijk is. Is de ligbox ruim genoeg voor de grotere koeien, dan zullen de vaarzen en kleinere koeien te veel ruimte hebben. Met als gevolg dat deze koeien de ligboxen meer gaan vervuilen.
Wat is optimaal ligcomfort?
Een koe ligt het optimaalst in de wei. In de wei heeft de koe een stevige en vaste ondergrond, waardoor het opstaan en gaan liggen erg gemakkelijk gaat. Daarnaast zorgt het gras voor comfort en de wei heeft geen schurende werking op de hakken van de koe. Uit een onderzoek is gebleken dat kortere periodes rusten voor een koe beter is dan wanneer een koe een langere periode rust. Daarom is het van belang dat de ligboxafstelling klopt om ervoor te zorgen dat een koe geen problemen heeft met het gaan liggen en het opstaan. Indien het gaan liggen of opstaan een belasting is voor de koe, zal het langer duren voordat de koe gaat liggen. Wanneer de koe eenmaal ligt, zal de koe ook langer in de ligbox blijven liggen.
Waar moet de ligboxbedekking aan voldoen?
Ons doel is om de grasmat zoveel mogelijk na te bootsen, dus:
- Een vaste ondergrond met veel grip;
- Een ondergrond wat geen scheurende werking oplevert voor de hakken van de koe;
- Een koe moet voldoende ruimte hebben om te gaan liggen en opstaan;
- De ondergrond hoeft niet super zacht te zijn, dat is de wei immers ook niet.
De juiste ligboxafstelling
Voor de juiste ligboxafstelling zijn drie onderdelen erg belangrijk:
- Schoftboom;
- Knieboom;
- Achterrand.
Schoftboom
De schoftboom zorgt ervoor dat de koe niet te ver in de ligbox gaat staan. Het is belangrijk dat de schoftboom voldoende ruim staat, zodat een koe vierkant in de box kan staan en geen last heeft van de schoftboom. Een koe moet recht in de box gaan staan. De manier hoe een koe in de box staat, zo gaat ze vaak ook liggen. Voordat een koe gaat liggen, zoekt ze altijd naar de meeste ruimte in de box. Bij een rechte schoftboom komt een koe altijd diagonaal uit en zal de koe dus ook schuin in de box gaan liggen. Hierdoor ligt de koe vaak te ver in de ligbox, waardoor je meer last hebt van vervuilde ligboxen. Ook ligt de koe dan vaker tegen het ijzerwerk aan van de ligbox en is de kans op schuurplekken groter. Om deze redenen gaat onze voorkeur eigenlijk altijd uit naar een gekartelde schoftboom. De gekartelde schoftboom zorgt er dus voor dat een koe recht gaat liggen en een ander bijkomend voordeel is dat de gekartelde schoftboom minder contact geeft met de hals van de koe, waardoor de kans op een abces of bult op de hals aanzienlijk kleiner wordt.
Knieboom
De knieboom van de ligbox is van belang om ervoor te zorgen dat een koe tijdens het liggen niet te ver naar voren kruipt. Wanneer een koe wel te ver naar voren kruipt in de ligbox, zorgt dit voor meer vervuiling van de ligbox. Daarnaast kan de koe minder goed opstaan, omdat ze meer tegen de schoftbuis aankomt tijdens het opstaan en/of omdat de kopruimte beperkt is.
Wij vinden de knieboom en de achterrand de belangrijkste onderdelen van de ligbox. Bij de knieboom adviseren wij altijd een hoogteverschil ten opzichte van de achterrand van minimaal 15 centimeter en maximaal 20 centimeter.
In de praktijk zien wij nog weleens diepe ligbedden van 30 centimeter met een knieboom van 30 centimeter of soms nog minder. Het probleem hierbij is dat wanneer je het ligbed goed instrooit de knieboom eigenlijk geen functie heeft. Wanneer er beperkt wordt ingestrooid ligt een koe van voren vaak lager dan achter. Als een koe voor lager ligt dan achter, gaan vooral de kleinere koeien te ver voorin in de ligbox liggen. Hierdoor krijg je meer vervuiling in de ligbox. Ook staat een koe moeilijker op als ze van voren te laag ligt. Wij adviseren daarom om het strooisel goed voorin de ligbox te strooien tegen de knieboom aan waarbij de knieboom eigenlijk helemaal mag verdwijnen. Hierdoor creëer je een hoogteverschil in de ligbox, waardoor de koe aan de voorkant duidelijk hoger ligt als aan de achterkant. Een kleinere koe zal dan meer achterin de ligbox blijven liggen, waardoor er minder vervuiling optreed. Een grotere koe welke de ruimte wel nodig heeft zal dan meer naar voren gaan liggen. Al laatst kan een koe makkelijker opstaan en gaan liggen als van voren hoger ligt.
Achterrand
De achterrand van een diepstrooiselbox dient in onze optiek altijd rond te zijn. Het mooiste is als de ronding van de achterrand minimaal 10 centimeter is. In de praktijk zien wij regelmatig dat er een hardhouten achterrand wordt gebruikt. Deze zijn vaak 4 centimeter dik en wel rond afgewerkt van boven. Toch blijkt in de praktijk, bij zeker wat minder vol ingestrooide ligboxen, dat deze achterrand te scherp is voor de koe. Dit kan je zien doordat de koeien wat gedrongen in de ligbox liggen, omdat de koeien niet graag met de bil op de balk willen liggen. Daarnaast gaan de koeien naar voren proberen te kruipen. Door te kiezen voor een ronde achterrand voorkom je dit.
Heb je na het lezen nog vragen over de juiste ligboxafstelling? Neem gerust contact met ons op en wij helpen je graag!
0575- 450862 | 06-30117602 | info@comfortmix.nl